16.01.2013
Mükelleflerin Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) bilgi sisteminde yer alan verilerinin güncelliğinin sağlanması, veri eksikliklerinin giderilmesi, mükelleflerin bilgilerinde meydana gelen değişikliklerin GİB bilgi işlemine işlenmesi amacıyla 413 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği(1) ile mükelleflere elektronik ortamda Mükellef Bilgileri Bildirimini (Bildirim) göndermeleri zorunluluğu getirilmiştir. Yazımızda bildirim ile ilgili açıklamalara yer verilecektir.
● Mükelleflere bildirimini elektronik ortamda gönderme zorunluluğu getirmenin yasal dayanağı bulunmakta mıdır?
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun(2) (VUK) 148, 149 ve mükerrer 257. maddelerinde yer alan hükümler çerçevesinde mükelleflere bildirimi elektronik ortamda gönderme zorunluluğu getirilmiştir. Bu kapsamda bildirimin yasal dayanağı bulunmaktadır.
● Bütün mükelleflere bildirimi gönderme zorunluluğu getirilmiş midir?
Bu Tebliğ'de, bütün mükelleflere bildirimi gönderme zorunluluğu getirilmemiştir. Bildirimi 1 Nisan tarihi itibariyle faal olan (tasfiye işlemi devam edenler dahil) tüm;
- Kurumlar vergisi,
- Ticari kazanç (kazancı basit usulde tespit edilenler hariç), zirai kazanç ve serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi
mükelleflerinin vermesi zorunludur.
Bu kasamda kazançları sadece;
- Basit usulde tespit edilen mükelleflerin,
- GMSİ (Gayri Menkul Sermaye İradı) gelirlerini beyan eden mükelleflerin,
- MSİ (Menkul Sermaye İradı) gelirlerini beyan eden mükelleflerin,
- Ücret gelirlerini beyan eden mükelleflerin,
- Diğer Kazanç ve İratlarından doğan gelirlerini beyan eden mükelleflerin
bildirimi verme zorunlulukları bulunmamaktadır.
Örneğin, 30.03.2012 tarihinde tasfiye olan ve bu tarihte vergi dairesince vergi mükellefiyeti kapatılan (X) A.Ş.'nin bildirim verme zorunluluğu bulunmamaktadır. Kira geliri elde eden Bay (A)'nın da bildirim verme zorunluluğu bulunmamaktadır.
● Mükellefin merkezlerine ilişkin bildirimi vermeleri durumunda şubeleri için ayrı bildirim vermeleri gerekmekte midir?
Bildirimi mükellefler merkez ve her bir şubesi için ayrı ayrı vermeleri gerekmektedir. Bu kapsamda merkezi için bildirim veren mükellefin, şubesi içinde ayrı bir bildirim vermesi gerekmektedir.
● Mükellefin farklı faaliyet konularına ilişkin farklı muhasebe tekniği kullanması durumunda gelir tablosu bilgilerini tabloda nasıl dolduracaklarıdır?
Faaliyet konuları itibariyle farklı muhasebe tekniğini kullanmak durumunda bulunan mükelleflerin, bildirimin "Brüt Satışlar/Gayri Safi Hasılat" alanına, kendi muhasebe tekniklerine göre hesapladıkları gelir tablosu bilgilerini girmeleri gerekmektedir. Ayrıca, mükelleflerin bütün faaliyetlerden dolayı ilgili yılda elde ettikleri brüt satışlarının/gayri safi hasılatlarının toplamını bildirimde yer alan tablonun sonunda belirtmeleri gerekmektedir.
Faaliyet Kodu_1 (Brüt Satışlar / Gayri Safi Hasılata göre en yüksekten en düşüğe sıralanacak) | 473001 | | 1.Faaliyete ait 2011 yılı Brüt Satışlar / Gayri Safi Hasılatı | 120.000,00 TL |
| | | | |
Faaliyet Kodu_2 | 462102 | | 2.Faaliyete ait 2011 yılı Brüt Satışlar / Gayri Safi Hasılatı | 9.000,00 TL |
| | | | |
|
| | Diğer Faaliyetlere ait 2011 yılı toplam Brüt Satışlar / Gayri Safi Hasılatı | 0,00 TL |
| | | | |
|
| | 2011 yılı TOPLAM Brüt Satışlar / Gayri Safi Hasılat Toplamı | 129.000,00 TL |
● Bildirim ne zaman verilmeli, elektronik olarak gönderme işleminde her hangi bir süre kısıdı bulunmakta mıdır?
Bildirim verme yükümlülüğü getirilen tüm mükelleflerin, her yıl 1 Nisan-31 Mayıs tarihleri arasında elektronik olarak bildirimi vermeleri gerekmektedir.
Bildirimin elektronik ortamda verilmiş sayılabilmesi için bildirime ilişkin onaylama işleminin yapılması zorunludur. Mükelleflerin, bu işlemi en geç, bildirimin verilmesi gereken son gün olan 31 Mayıs günü saat 24:00'a kadar tamamlamaları gerekmektedir.
● Kağıt ortamında vergi daireleri ya da malmüdürlüklerine verilen bildirim geçerli kabul edilecek midir?
Bildirimin elektronik ortamda gönderilmesi zorunluluğu getirilmesi nedeniyle vergi dairesi müdürlüklerine veya malmüdürlüklerine mükelleflerce kağıt ortamında verilen bildirimler kabul edilmeyecektir. Bu şekilde bildirimlerini kağıt ortamda yapan mükellefler bildirimi vermemiş sayılacaklarından, bu mükellefler hakkında vergi dairelerince gerekli özel usulsüzlük cezaları kesilecektir. Mükelleflerin bildirimlerini elektronik ortamda gönderme hususunu ihmal etmemeleri gerekmektedir.
● Bildirimi elektronik ortamda mükellef mi ya da muhasebecisi mi gönderecektir?
Bildirimi kendi adına kullanıcı kodu, şifre alan mükellef, mükellefin Serbest muhasebecisi/serbest muhasebeci mali müşaviri, 3568 sayılı Kanun uyarınca yetki almış olup bağımsız çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirler gönderebileceklerdir. Bildirim kim tarafından gönderiliyorsa bildirimin düzenleyen kısmına göndereninin bilgileri yer alacaktır.
BİLDİRİMİ DÜZENLEYEN |
T.C. KİMLİK NO | Vergi Kimlik No | GÖREVİ | İRTİBAT TELEFONU |
| | | |
SOYADI | ADI | TİCARET/ODA SİCİL NO | E-POSTA ADRESİ |
| | | |
● Bildirim göndermeyen mükelleflere herhangi bir cezai yaptırım uygulanacak mıdır?
Bildirimini elektronik ortamda belirlenen süre içinde vermeyen veya eksik ya da yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında VUK mükerrer 355. maddesi gereğince özel usulsüzlük cezası kesilecektir(1).
● Bildirimini hatalı gönderen mükellefler bildirimlerini düzeltebilecekler midir?
Mükellefin bildirimini onayladıktan sonra, bildirimi hatalı olarak verdiğini tespit etmesi halinde düzeltme bildirimi vermesi gerekmektedir.
● Düzeltme işleminde bildirimin sadece hatalı kısımları mı düzeltilecektir?
Düzeltme işlemi yapan mükellefin ilk bildiriminin tamamen iptal edilmesi nedeniyle, bildirimin tamamının tekrar doldurulması gerekmektedir.
● Bildirimini 31 Mayıs tarihinden sonra düzelten mükelleflere ilişkin cezai yaptırım uygulanacak mıdır?
Mükellefin düzeltme bildiriminden dolayı cezaya muhatap olmaması için VUK mükerrer 355. maddesine göre 10 gün içinde (1 - 10 Haziran 2012) düzeltme yapması gerekmektedir. Mükellef tarafından bildirimin düzeltmesinin en geç 10 Haziran 2012 saat 24:00'a kadar yapılması durumunda mükellefe özel usulsüzlük cezası kesilmeyecektir.
Mükellefin, ilk 10 günlük süre içerisinde düzeltme yapmaması halinde, bu süreyi izleyen 15 gün içinde (11 - 25 Haziran 2012) bildirimi düzeltirse mükellef hakkında VUK mükerrer 355. maddesine göre özel usulsüzlük cezasının 1/5'i kesilecektir. Bu hükümden mükellefin yararlanabilmesi için mükellefin 25 Haziran 2012 saat 24:00'a kadar bildirimini düzeltmesi gerekmektedir. Bildirimini bu tarihten sonra düzelten mükelleflere kesilecek özel usulsüzlük cezalarına herhangi bir indirim uygulanmayacaktır.
Örneğin, 15.05.2012 tarihinde bildirimini elektronik ortamda gönderen ve onaylayan avukatın, bildirimi hatalı olarak gönderdiğini,
- 02.06.2012 tarihinde fark etmesi, düzeltme bildirimini 09.06.2012 tarihinde göndermesi ve onaylaması halinde, bu mükellefe özel usulsüzlük cezası kesilmeyecektir.
- 11.06.2012 tarihinde fark etmesi, düzeltme bildirimini 15.06.2012 tarihinde göndermesi ve onaylaması halinde, bu mükellefe özel usulsüzlük 1/5 oranında uygulanacak ve 234,00 TL (1.170/5) tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
- 27.07.2012 tarihinde fark etmesi, düzeltme bildirimini aynı tarihte göndermesi ve onaylaması halinde, bu mükellefe özel usulsüzlük cezasında indirim uygulanmayacak ve 1.170,00 TL tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
● Bildirimim adres bölümü ne şekilde doldurulacaktır?
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 24.01.2012 tarihinde internet sitesinde yaptığı açıklamada(2) mükelleflerin bildirimin işyeri adres bilgileri alanları doldurma aşamasında zorluk yaşamamaları amacıyla işyerlerine ait Ulusal Adres Veri Tabanına uygun adres bilgileri ile adres numaralarını İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün https://adres.nvi.gov.tr internet adresinden, belediyelerden, il/ilçe özel idarelerinden veya bağlı olunan il / ilçe nüfus müdürlüklerinden öğrenmeleri gerektiği, ayrıca bildirimin verileceği son gün olan 31.05.2012 tarihi itibariyle bildirim veremeyen mükelleflere cezai yaptırım uygulanacağından, bulunduğu mahalde henüz numaralama işlemi yapılmamış veya adres numarası tespit edilemeyen işyerleri için bir an önce belediye/il-ilçe özel idarelerine başvuru yapılarak Ulusal Adres Veri Tabanına uygun adres bilgileri ile adres numaralarının tespit edilmesinin sağlanması gerektiği belirtilmiştir.
ADRESİN NİTELİĞİ | |
İL | | İLÇE | |
MAHALLE | | MEYDAN | |
SOKAK | | KÜME EVLER | |
MEVKİİ | | DIŞ KAPI NO | |
İRTİBAT TELEFONU | |
II- SONUÇ
Mükelleflerin verilerinde zaman içinde değişiklikler meydana gelmektedir.
Bu kapsamda bildirim ile
- Mükelleflerin verilerindeki değişikliklerin etkin bir şekilde izlenmesi,
- Mükelleflerin verilerinin güncellenmesi,
- Şirketlerin ortaklık yapılarının GİB veri ambarında farklı olarak yer alması nedeniyle şirketlerin ortaklarının her hangi bir olumsuz vergi uygulamasıyla karşılaşmamaları
sağlanacaktır.
Bildirim verme yükümlülüğü bulunan mükelleflerin, haklarında özel usulsüzlük cezası kesilmemesi için;
- Bildirimi elektronik ortamda vermeleri,
- Bildirimi zamanında göndermeleri,
- Bildirimi eksik ve/veya hatalı bir şekilde doldurmamaları,
- Bildirimi hatalı bir şekilde doldurduklarını tespit etmeleri halinde mevzuatta yer alan hükümler çerçevesinde düzeltme işlemlerini tamamlamaları
gerekmektedir.